عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی قم گفت: در عمل اهدای جنین، محرمیت جنین اهدا شده با گیرنده جنین و همسرش، رابطه نسبی این جنین، نفقه کودک حاصل از اهدای جنین، درست یا نادرست بودن دریافت هزینه به ازای اهدای جنین، چالش‌های اخلاقی اهدای جنین و مسائلی از این قبیل از جمله مباحث فقهی است که باید تحلیل، بررسی و پاسخ داده شود.

حوریه آموزگار در دومین نشست همایش “بررسی اخلاقی، فقهی و حقوقی درمان ناباروری” که امروز ۱۵ بهمن ماه، به همت جهاددانشگاهی قم در سالن همایش دانشگاه علوم پزشکی برگزار شد، عنوان کرد: اهدای جنین به مفهوم انتقال حاصل تلقین خارج رحمی یک تخمک و اسپرم یک زن و مرد در رحم یک زنی غیر از آن خانمی است که صاحب آن تخمک است.

وی ادامه داد: در ایران قانون اهدای جنین ۲۹ تیر ۱۳۸۲ در مجلس تصویب شد و در اسفند ۱۳۸۳ به رسمیت شناخته شد و شرایط آن بیان شد؛ طبق این قانون، این عمل در مراکز تخصصی درمان ناباروری انجام می‌شود و جنین‌های پنج روزه قابلیت انتقال به رحم خانمی غیر از صاحب آن تخمک را دارند۰

آموزگار اظهار کرد: کسانی که اختلالات جنینی و نارسایی اولیه بیضه‌ای دارند، مردانی که تولید اسپرم ندارند، افرادی که ناقل یک بیماری ژنتیکی خاص هستند، زنانی که نارسایی اولیه تخمک دارند، کسانی که باتوجه به سالم بودن اسپرم و تخمک به آی وی اف‌های مکرر پاسخ ندادند کسانی هستند که می‌توان برای آنها اهدای جنین را در نظر گرفت.

این عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تصریح کرد: کسانی که مجوز پیدا می‌کنند تا جنین به داخل رحم آنان منتقل شود یکسری شرایط عمومی باید داشته باشند ابتدا باید یک فرم مخصوی را تکمیل کرده و به دادگاه خانواده تقاضا دهند و دادگاه هم پس از احراز شرایط مجوز را صادر می‌کند.

وی ادامه داد: زوجین همچنین باید گواهی معتبر از آن مرکز پزشکی مبنی بر بچه دار نشدن را داشته باشند، نداشتن بیماری خاص برای منع حاملگی، داشتن صلاحیت اخلاقی، نداشتن بیماری صعب‌العلاج، داشتن تابعیت جمهوری اسلامی، هم‌مذهب بودن با اهداکننده جنین نیز از دیگر شرایط عمومی این عمل است.

آموزگار بیان کرد: خانم گیرنده جنین نباید بیماری‌هایی همچون فشارخون و بیماری قلبی داشته باشد و لذا به طور کلی باید سلامت جسمی و روحی کامل داشته باشد، همچنین آندومتر و داشتن رحم سالم نیز از موارد بسیار مهمی است که جزء این شرایط مطرح است، در واقع رحم باید آمادگی پرورش جنین را داشته باشد.

وی افزود: گیرنده جنین باید تفهیم شده باشد که این جنین فرزند بیولوژیکی آن‌هاست و به اطمینان قلبی برسند که این فرزند خود آن‌هاست و بعدها مدعی‌های دیگری از پدر و مادر ژنتیکی او نخواهند داشت، همچنین طبق قانون، گیرنده جنین از پدر و مادر ژنتیکی جنین نباید آگاهی پیدا کنند که به این امر تاکید فراوانی در قانون شده است.

آموزگار تاکید کرد: اهدا کنندگان جنین نیز شرایطی دارند، از جمله اینکه سلامت جسمی و روحی داشته باشند، سیر پروتکل این عمل نیز به این شکل است که ابتدا باید مشاوره و سیکل درمانی برای آن‌ها انجام شود و برای خانم اهدا کننده داروهای تحریک تخمک تجویز می‌شود، پس از استفاده این خانم از داروها، سپس تخمک کشی انجام می‌گیرد و همسر او نیز دهنده اسپرم هست نمونه اسپرم او نیز با تخمک همسر تلقیح مصنوعی شده و جنین در سه یا پنج روزگی وارد رحم گیرنده جنین خواهد شد، البته خانم گیرنده جنین هم پیش از این عمل باید رحمش آماده شود و سیکل درمانی را سپری کند.

وی اضافه کرد: محرمیت این جنین با گیرنده جنین و همسرش، رابطه نسبی این جنین، نفقه کودک حاصل از اهدای جنین، درست یا نادرست بودن دریافت هزینه به ازای اهدای جنین، چالش‌های اخلاقی اهدای جنین، تعداد دفعات مجاز اهدای جنین برای یک زوج، بحث ارث این فرزند، تعداد دفعات مجاز گیرنده جنین، نوع شناسنامه، حقوق و تکالیف، حضانت و نگهداری فرزند پس از اینکه اگر به جدایی این پدر و مادر انجامید با چه کسی خواهد بود؟ و مسائلی از این قبیل از جمله مباحث فقهی است که باید تحلیل، بررسی و پاسخ داده شود.